Skala oceny podstawowych czynności w życiu codziennym, znana także jako Skala Lawtona i Brody'ego lub Skala ABIM (ang. Activities of Daily Living Scale, ADL), jest narzędziem diagnostycznym stosowanym do oceny stopnia samodzielności pacjenta w wykonywaniu codziennych czynności życiowych. Jest powszechnie używana w opiece nad osobami starszymi, w psychiatrii oraz w rehabilitacji, zwłaszcza po udarach mózgu i operacjach.

Struktura skali

Skala ADL składa się z 6-10 pytań dotyczących podstawowych czynności, które obejmują:

1. mycie się,
2. ubieranie się,
3. korzystanie z toalety,
4. jedzenie,
5. przenoszenie się (np. z łóżka na krzesło),
6. kontrolowanie pęcherza i jelit.

Każda z tych czynności jest oceniana pod względem zdolności pacjenta do jej samodzielnego wykonania. Pacjent może otrzymać punkty w następujący sposób:

• samodzielne wykonanie czynności – pacjent nie potrzebuje pomocy,
• częściowa pomoc – pacjent potrzebuje pewnej pomocy,
• całkowita pomoc – pacjent nie jest w stanie wykonać czynności bez pełnej pomocy.

Punktacja

Za każdą z ocenianych czynności pacjent otrzymuje określoną liczbę punktów. Punkty te są następnie sumowane, co daje łączną ocenę, wskazującą na stopień samodzielności pacjenta:

• 0 punktów – całkowita niesamodzielność,
• 1-3 punkty – duża zależność od pomocy innych,
• 4-6 punktów – umiarkowana zależność,
• 7-9 punktów – niewielka zależność,
• 10 punktów – pełna samodzielność.

Zastosowanie skali

Skala ADL jest szeroko stosowana w różnych dziedzinach medycyny i opieki zdrowotnej, takich jak:

• opieka geriatryczna: do oceny stanu funkcjonalnego osób starszych i planowania dalszej opieki,
• psychiatria: w ocenie zdolności samodzielnego funkcjonowania pacjentów z chorobami psychicznymi,
• rehabilitacja: szczególnie po udarach mózgu lub operacjach, w celu oceny postępów rehabilitacyjnych i dostosowania planów rehabilitacyjnych.

Monitorowanie postępów

Skala ADL jest również używana do regularnego monitorowania zmian w stanie pacjenta. Pozwala na dostosowywanie planu opieki medycznej do aktualnych potrzeb pacjenta, co jest kluczowe dla skutecznej opieki i poprawy jakości życia pacjentów.

Skala ADL jest nieocenionym narzędziem w ocenie zdolności samodzielnego funkcjonowania pacjentów w codziennym życiu. Umożliwia szczegółową ocenę, która jest podstawą do planowania indywidualnej opieki i rehabilitacji, a także monitorowania postępów pacjentów w czasie.

Pobierz wzór Skali oceny podstawowych czynności w życiu codziennym!