E-skierowanie wystawione przez lekarza, który nie ma kontraktu z NFZ, zarówno w ramach własnej praktyki, jak i prowadzonej spółki, uprawnia pacjenta wyłącznie do leczenia szpitalnego na takich samych warunkach, co skierowanie wystawione przez lekarza, który ma kontrakt.

Lekarze świadczący prywatne usługi mają takie same możliwości w kwestii wystawiania e-skierowania co lekarze wypełniający świadczenia finansowane ze środków publicznych. Różnica dotyczy wyłącznie odpłatności za leczenie lub badania, na które kierowany jest pacjent. Lekarze prywatni skierują na nieodpłatną hospitalizację tak samo, jak każdy lekarz świadczący usługi na NFZ. Świadcząc usługi w gabinecie prywatnym, lekarze wypiszą e-skierowanie na każde badania i rehabilitację. Pacjent jednak będzie musiał uregulować płatność za takie świadczenia samodzielnie.

Bez skierowania najczęściej nie można skorzystać z usług medycznych w ramach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych. Jeśli pacjent ma ubezpieczenie zdrowotne, może korzystać nieodpłatnie z usług placówek, które mają podpisany kontrakt z NFZ. Świadczeń takich udzielają zarówno jednostki publiczne, jak i niepubliczne.

Zgłaszając się do placówek medycznych działających w ramach umowy z NFZ, zazwyczaj należy przedstawić ważne skierowanie.

Skierowanie jest wymagane w następujących przypadkach:

• wykonywania badań diagnostycznych,
• konsultacji u specjalisty i leczenia w poradni specjalistycznej,
• leczenia szpitalnego, uzdrowiskowego lub rehabilitacji leczniczej,
• opieki nad pacjentami przewlekle chorymi.

Skierowania nie muszą mieć określone grupy pacjentów, na przykład chorzy na gruźlicę, zakażeni wirusem HIV, uzależnieni od alkoholu i innych środków odurzających (w zakresie lecznictwa odwykowego), inwalidzi wojenni i wojskowi, kombatanci oraz osoby represjonowane.

Jeśli pacjent gotów jest korzystać z usług medycznych odpłatnie, skierowanie nie jest wymagane w żadnej placówce.

Skierowanie do pracowni diagnostycznej na świadczenia w ramach ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, na leczenie uzdrowiskowe, rehabilitację leczniczą lub opiekę długoterminową może wystawić lekarz POZ (podstawowej opieki zdrowotnej) lub inny lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, czyli udzielający świadczeń w ramach umowy z NFZ (specjalista może wystawić skierowanie, jeśli pacjent objęty jego opieką wymaga dodatkowych badań).

Wyjątkiem jest sytuacja, w której chory wymaga hospitalizacji. Wówczas honorowane jest nawet skierowanie do szpitala od lekarza prywatnego, niedziałającego w ramach kontraktu z NFZ.

Skierowanie pacjenta do szpitala wymaga odpowiednich kompetencji i wiedzy, na podstawie której lekarz może ocenić stan zdrowia pacjenta oraz to, czy wymaga on hospitalizacji.

E-skierowanie na nieodpłatne leczenie szpitalne może wystawić również specjalista świadczący usługi w prywatnym gabinecie lekarskim. Oznacza to, że pacjent, który uzyska skierowanie na leczenie szpitalne od prywatnego lekarza, może być przyjęty do szpitala i leczony na koszt Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ).

Skierowanie do szpitala wystawione przez lekarza z prywatnego gabinetu, niemającego kontraktu z NFZ, powinno być zatem honorowane. Szpital, który przyjmuje pacjenta na podstawie takiego skierowania, jest zobowiązany do udzielenia świadczenia zdrowotnego finansowanego ze środków publicznych.

Podstawą prawną tego rozwiązania jest art. 58 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. W artykule tym jest mowa o skierowaniu wystawionym przez lekarza, bez precyzowania, że musi to być lekarz ubezpieczenia zdrowotnego. Oznacza to, że każde skierowanie wystawione przez lekarza, niezależnie od tego, czy pracuje on w ramach NFZ czy prywatnie, jest ważne i powinno być honorowane przez szpitale finansowane ze środków publicznych.

W przepisach regulujących inne skierowania, takie jak skierowania na leczenie specjalistyczne lub uzdrowiskowe, jest wyraźnie zaznaczone, że muszą one być wystawione przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego. Oznacza to, że w tych przypadkach skierowanie od prywatnego lekarza bez kontraktu z NFZ nie byłoby honorowane. W przypadku leczenia szpitalnego takiego zastrzeżenia nie ma, co podkreśla uniwersalność skierowania na leczenie szpitalne.

E-skierowanie na podstawowe badania diagnostyczne, takie jak morfologia krwi, badanie ogólne moczu, próby wątrobowe (ASPAT, ALAT), czy badania poziomu hormonów tarczycy (TSH, FT4), może wypisać lekarz pierwszego kontaktu.

Ten sam lekarz, czyli lekarz pierwszego kontaktu, ma również uprawnienia do wystawiania e-skierowań na niektóre badania obrazowe, które obejmują:

• kolonoskopia: badanie endoskopowe jelita grubego,
• gastroskopia: badanie endoskopowe górnego odcinka przewodu pokarmowego,
• USG jamy brzusznej: ultrasonografia narządów znajdujących się w jamie brzusznej,
• RTG klatki piersiowej: rentgen klatki piersiowej, który pozwala na ocenę stanu płuc i serca,
• RTG kośćca: rentgen kości, który jest używany do diagnostyki złamań, stanów zapalnych czy nowotworów kości.

W przypadku bardziej zaawansowanych badań diagnostycznych, takich jak badania z kontrastem i tomografia komputerowa, e-skierowanie może wystawić wyłącznie lekarz specjalista. Przykłady takich badań to:

• badania z kontrastem: np. rezonans magnetyczny z kontrastem, angiografia, czy tomografia komputerowa z kontrastem, które są stosowane do dokładniejszej oceny struktur anatomicznych i funkcji narządów,
• tomografia komputerowa (CT): zaawansowane badanie obrazowe, które pozwala na szczegółową ocenę struktur anatomicznych wewnątrz ciała.

W kontekście specjalistów udzielających świadczeń prywatnych wystawianie e-skierowania wygląda nieco inaczej. Prywatni lekarze specjaliści mają możliwość wystawienia skierowania na każde badanie, jednak pacjent będzie musiał pokryć koszty tych badań z własnej kieszeni. Nie są one finansowane ze środków publicznych, co oznacza, że:

• pacjent, który otrzyma e-skierowanie od prywatnego specjalisty, może wykonać badania w dowolnie wybranej placówce, jednak musi liczyć się z koniecznością opłacenia pełnej ceny badania,
• prywatne skierowania dają większą elastyczność w wyborze miejsca i terminu wykonania badania, ale koszty ponosi pacjent.

Pacjenci odbywają rehabilitację zazwyczaj na podstawie e-skierowania od lekarza pierwszego kontaktu. Istnieją jednak sytuacje, w których pacjenci, aby wrócić do pełnej sprawności, potrzebują e-skierowania na rehabilitację od specjalisty. Są to przypadki dysfunkcji ruchowych związanych z wadą postawy. ­E-skierowanie tego typu wypisze wyłącznie lekarz poradni rehabilitacji medycznej lub ortopeda traumatolog.

Lekarz specjalista przyjmujący prywatnie również ma możliwość wystawienia e-skierowania. Rehabilitacja na podstawie skierowania od lekarza prywatnego nie może być opłacona ze środków publicznych, co oznacza, że tak jak w przypadku badań – pacjent musi zapłacić za rehabilitację samodzielnie.

Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych nie określa maksymalnego okresu ważności skierowania do poradni specjalistycznej. Zgodnie z komunikatem Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ) „skierowanie jest ważne dopóty, dopóki istnieją przesłanki wskazujące na potrzebę podjęcia działań diagnostycznych lub terapeutycznych. Zachowuje ono swoją ważność do czasu realizacji”.

W praktyce oznacza to, że skierowanie jest ważne tak długo, jak długo istnieją medyczne przesłanki uzasadniające potrzebę udzielenia świadczenia zdrowotnego. Pacjent, który zgłasza się do specjalisty na długo po wystawieniu skierowania, musi liczyć się z tym, że świadczeniodawca może oczekiwać potwierdzenia istnienia powodów do objęcia go opieką medyczną.

Skierowanie raz dostarczone do danej placówki pozostaje ważne tak długo, jak długo utrzymuje się problem zdrowotny, który był przyczyną jego wystawienia. Specjalista wówczas wyznacza terminy kolejnych wizyt, na które pacjent nie musi zgłaszać się z nowym skierowaniem. Ważne jest jednak, aby pamiętać, że na podstawie danego dokumentu można się zarejestrować tylko w jednej placówce udzielającej świadczeń w danym zakresie.

Terminy oczekiwania na wizytę w ramach ubezpieczenia zdrowotnego bywają odległe. Zarejestrowane skierowanie nie traci jednak w tym czasie ważności. Jeśli badanie musi być wykonane szybko, lekarz może umieścić na skierowaniu dopisek „pilne”. Pacjent wówczas będzie wpisany do odrębnej, krótkiej kolejki, co znacznie skraca czas oczekiwania na świadczenie.

E-skierowanie jest elektronicznym dokumentem wystawianym do różnych typów placówek medycznych, takich jak szpitale, poradnie specjalistyczne, a także na określone zabiegi czy badania diagnostyczne.

E-skierowanie może być wystawione na:

1. poradę u lekarza specjalisty w ramach NFZ: dotyczy wszystkich specjalistów z wyjątkiem logopedii i psychiatrii,
2. leczenie szpitalne: obejmuje leczenie szpitalne, z wyjątkiem leczenia psychiatrycznego,
3. badania medycyny nuklearnej i tomografii komputerowej: zawiera także te badania, które są finansowane ze środków innych niż ubezpieczenie w NFZ,
4. rezonans magnetyczny: dotyczy badań rezonansu magnetycznego,
5. badanie endoskopowe przewodu pokarmowego: obejmuje różne rodzaje endoskopii przewodu pokarmowego,
6. echokardiograf płodu: specjalistyczne badanie echokardiograficzne płodu,
7. rehabilitację: dotyczy skierowań na różne formy rehabilitacji,
8. wybrane programy profilaktyczne: na przykład szczepienia przeciw COVID-19.

E-skierowanie nie jest wymagane do:

1. psychiatry: porady i leczenie psychiatryczne,
2. ginekologa i położnika: wizyty i badania ginekologiczne oraz położnicze,
3. onkologa: konsultacje i leczenie onkologiczne,
4. wenerologa: diagnostyka i leczenie chorób wenerycznych,
5. dentysty: opieka stomatologiczna.

E-skierowanie upraszcza proces rejestracji pacjenta oraz zapewnia lepszą organizację i śledzenie udzielanych świadczeń medycznych. Dzięki systemowi elektronicznemu, dokumenty są łatwo dostępne dla lekarzy i placówek medycznych, co skraca czas oczekiwania i ułatwia komunikację między pacjentem a ochroną zdrowia.

1. Informacje o jednostce kierującej:

• pieczęć jednostki kierującej: umieść pieczęć jednostki kierującej w odpowiednim miejscu formularza,
• adres jednostki kierującej: wpisz pełny adres jednostki kierującej,
• telefon jednostki kierującej: wpisz numer telefonu jednostki kierującej.

2. Dane komórki organizacyjnej:

• kod i nazwa komórki organizacyjnej: wpisz kod oraz nazwę komórki organizacyjnej.

3. Numer identyfikacyjny (umowy) świadczeniodawcy:

• wpisz numer identyfikacyjny (umowy) świadczeniodawcy.

4. Data wystawienia skierowania:

• miejsce i data: wpisz miejscowość oraz datę wystawienia skierowania.

5. Informacje dotyczące poradni:

• nazwa poradni: wpisz nazwę poradni specjalistycznej, do której kierujesz pacjenta (np. ortopedyczna).

6. Informacje o pacjencie:

• imię i nazwisko pacjenta: wpisz pełne imię i nazwisko pacjenta (np. Zofia Kowalska),
• wiek pacjenta: wpisz wiek pacjenta (np. 59 lat),
• adres pacjenta: wpisz pełny adres pacjenta (np. ul. Słoneczna 1/2, 00-200 Kraków),
• PESEL pacjenta: wpisz numer PESEL pacjenta,
• telefon pacjenta: wpisz numer telefonu pacjenta.

7. Rozpoznanie:

• opis rozpoznania: wpisz opis rozpoznania (np. inne wewnętrzne uszkodzenie stawu kolanowego),
• kod ICD10: wpisz odpowiedni kod ICD10 (np. M23.8).

8. Cel porady (uzasadnienie):

• wpisz cel porady oraz uzasadnienie (np. stan po wypadku komunikacyjnym. Ograniczenie ruchowe stawu kolanowego prawego).

9. Badania dotychczas wykonane:

• wpisz badania, które zostały dotychczas wykonane.

10. Podpis i pieczątka lekarza kierującego:

• czytelny podpis: wpisz czytelny podpis lekarza kierującego,
• pieczątka: umieść pieczątkę lekarza kierującego.

11. Uwagi poradni specjalistycznej:

• data zgłoszenia się pacjenta: wpisz datę zgłoszenia się pacjenta ze skierowaniem,
• termin wyznaczonej porady: wpisz termin wyznaczonej porady.

Pamiętaj, aby każde pole formularza wypełnić starannie i czytelnie, unikając błędów i skreśleń.