2022

Zarządzenie prezesa NFZ z 29 września 2022 r. wprowadziło dodatkowy zakres świadczeń określany jako budżet opieki koordynowanej. Wynikało to z konieczności uszczegółowienia sposobu finansowania i rozliczania świadczeń w związku z wprowadzeniem tego budżetu. Więcej na temat tych nowych rozwiązań znajdziesz w artykule pt. „Opieka koordynowana w POZ – poznaj szczegółowe rozwiązania z zarządzenia prezesa NFZ”. Okręgowy Sąd Lekarski (OSL) rozpatrywał sprawę lekarza dentysty, którego obwiniono o to, że niewłaściwie przeprowadził leczenie stomatologiczne pacjenta. Polegało ono na wszczepieniu implantów w szczęce. Doprowadziło to do powstania stanów zapalnych, a w konsekwencji do konieczności usunięcia tych implantów. Szczegóły tej sprawy opisujemy w tekście pt. „Zawieszenie prawa wykonywa... »

Od 1 września 2027 r. Karta profilaktycznego badania ucznia dołączy do elektronicznej dokumentacji medycznej. Przepisy już obowiązują, ale wprowadziły długi okres przejściowy, w czasie którego w placówkach edukacyjnych potrwa pilotaż EDM. Więcej na ten temat piszemy w tekście pt. „Karty zdrowia ucznia dołączą do elektronicznej dokumentacji medycznej”. Coraz częstsze zastosowanie telemedycyny w praktyce świadczy o jej dużym potencjale zarówno z punktu widzenia usługodawców, jak i pacjentów. Dzięki zastosowaniu telemedycyny możliwa jest szybsza diagnoza, konsultacja z uznanymi ekspertami oraz zdalny monitoring funkcji życiowych pacjenta. Świadczenie usług medycznych w formie telemedycyny przyczynia się do obniżenia kosztów tych usług ze względu na brak konieczności osobistej obecnośc... »

Oddajemy w Twoje ręce numer specjalny poświęcony transformacji cyfrowej placówek medycznych. Inspiracją do wyboru tego tematu była VI Edycja „Badania stopnia informatyzacji podmiotów wykonujących działalność leczniczą” zrealizowana przez Centrum e-Zdrowia. Z badania dowiadujemy się, jaki jest stopień informacji podmiotów leczniczych i gotowość do wypełnienia obowiązków w zakresie prowadzenia elektronicznej dokumentacji medycznej. Wynika z niego m.in., że w podmiotach leczniczych dobrze i od lat informatyzowanych przejście na EDM przebiega zdecydowanie sprawniej niż w jednostkach, które mają jeszcze w tym zakresie zaległości. Okazuje się, że nawet w tych podmiotach podczas wprowadzania nowych rozwiązań mogą wystąpić różne trudności zaburzające tryb pracy całego podmiotu leczniczego.... »

Informacje o implantach, alergiach, wyniku grupy krwi pacjenta czy o ciąży od 1 października 2022 r. należy obowiązkowo raportować do Systemu Informacji Medycznej (SIM). Ta zmiana wzbudziła wiele kontrowersji już na etapie jej projektowania. Więcej na temat tego, jak wywiązać się z nowego obowiązku, piszemy w tekście pt. „Od 1 października 2022 r. nowe obowiązki raportowania do SIM: co, jeśli nie zdążyłeś dostosować systemów informatycznych”. Wprowadzenie od 1 października 2022 r. świadczeń opieki koordynowanej w podstawowej opiece zdrowotnej umożliwi dostęp do wizyt kompleksowych, które – wraz z opracowanym Indywidualnym Planem Opieki Medycznej – poprawią opiekę nad pacjentami chorymi przewlekle. O nowych obowiązkach przychodni, które zdecydują się na realizację tego typu opieki, ... »

Atutem NFZ jako finansującego świadczenia jest przede wszystkim duży stopień pewności, że zrealizowane i odpowiednio udokumentowane świadczenia będą przez NFZ właściwie rozliczone. Minusem jest z kolei formalizm, który towarzyszy realizacji tego rodzaju umów. NFZ ma także spore możliwości ingerencji w realizację konkretnej umowy. Z artykułu pt. „Jak uzyskać kontrakt z NFZ” (s. 3) dowiesz się, jakie są plusy i minusy wynikające z zawarcia umowy z publicznym płatnikiem. Reforma POZ to naturalna konsekwencja przeprowadzonego od 1 lipca 2018 r. do 30 września 2021 r. przez lekarzy rodzinnych pilotażu opieki koordynowanej w podstawowej opiece zdrowotnej. Zgodnie z nią świadczenia z zakresu podstawowej opieki zdrowotnej udzielane pacjentom przez lekarzy rodzinnych od 1 października 2022 ... »

Oddajemy w Twoje ręce numer specjalny poświęcony dokumentacji medycznej w rejestracji medycznej i podstawowym zasadom pracy osób rejestrujących. Rejestracja to pierwsze miejsce, z którym ma kontakt pacjent zwracający się o pomoc. W konsekwencji od jakości prowadzonej dokumentacji, sposobu organizacji pracy rejestracji, jakości obsługi zależy wizerunek placówki, budowany między innymi na wrażeniach pacjenta. Warto zatem wdrożyć taki system, który umożliwi sprawne zarządzanie wszystkimi zadaniami tej jednostki. W numerze omawiamy ważne zagadnienia prawne, istotne z punktu widzenia rejestracji medycznej, związane z tworzeniem procedur obsługi pacjenta w rejestracji, przestrzeganiem praw pacjentów, systemem kolejkowym. Znajdziesz tutaj praktyczne porady na temat zatrudniania pracow... »

Gdy udzielasz świadczeń zdrowotnych w szpitalu bądź w przychodni specjalistycznej mających kontrakt z NFZ, harmonogram przyjęć jest niezbędnym dokumentem, który musisz prowadzić w czasie rzeczywistym. Gdy robisz to w aplikacji AP-KOLCE, nie masz obowiązku przekazywania danych statystycznych do NFZ w formie komunikatu XML. W artykule pt. „Co musisz wiedzieć o listach oczekujących w aplikacji AP-KOLCE” (s. 4) zamieszczamy przydatne wskazówki dotyczące prowadzenia harmonogramów przyjęć. Bezsprzecznie sztuczna inteligencja (AI) w ochronie zdrowia staje się faktem. Jej zastosowanie pomaga m.in. efektywnie zarządzać zasobami pozamedycznymi, procedurami szpitalnymi z wykorzystaniem konkretnych zasobów AI. Stosuje się też systemy transkrypcji w codziennej pracy medyków. Z artykułu pt. „Wyk... »

Katalog danych przekazywanych do SIM od 1 października 2022 r. rozszerzono o informacje dotyczące rozpoznania u pacjentki ciąży. Już teraz można je przekazywać fakultatywnie. Dane gromadzone w SIM nie posłużą żadnym instytucjom do analizy stanu zdrowia konkretnego pacjenta czy grupy pacjentów – tak zapewnia resort zdrowia. Z artykułu pt. „Rejestr ciąż od 1 października – jakie dane będą raportować placówki medyczne” (s. 8) dowiesz się, co zmienia nowelizacja rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zdarzenia medycznego przetwarzanego w systemie informacji oraz sposobu i terminów przekazywania tych danych do Systemu Informacji Medycznej. Właściwe udzielanie świadczeń zdrowotnych obejmuje zarówno te realizowane w bezpośrednim kontakcie z pacjentem, jak i teleporady. W ar... »

Centralna rejestracja, dzięki której pacjenci zapiszą się na wybrane świadczenia specjalistyczne, przejdzie test w podmiotach leczniczych. Jeśli termin nie będzie dla pacjenta dostępny na platformie bądź w aplikacji, trafi  on na centralną listę oczekujących i będzie powiadomiony, gdy data wizyty się zwolni. W artykule pt. „Centralna e-rejestracja do specjalistów – niebawem pilotaż w placówkach medycznych” (s. 4), piszemy, jak przebiegnie testowanie tego rozwiązania z zakresu e-zdrowia. W dalszej części numeru przypominamy, że od 1 lipca 2021 r. placówki medyczne zobowiązano do umożliwienia wymiany elektronicznej dokumentacji medycznej za pośrednictwem repozytoriów EDM i raportowania danych o zdarzeniach medycznych. W artykule pt. „Zdarzenie medyczne i wymiana elektronicznej dokume... »

Elektroniczna recepta kojarzy się z nowoczesnymi rozwiązaniami w obszarze ochrony zdrowia w Polsce. Czy jednak taką receptę wystawioną w Polsce będzie można zrealizować w innym kraju unijnym przy sprzyjających uwarunkowaniach prawnych? W artykule pt. „Co jest niezbędne, aby receptę transgraniczną wystawiać i realizować elektronicznie” (s. 3) wyjaśniamy, jak przebiegają prace zmierzające w tym kierunku.W dalszej części numeru poświęcamy miejsce statystykom medycznym pracującym z danymi, które – po odpowiednim usystematyzowaniu i sprawozdaniu do NFZ – stanowią podstawę do rozliczenia finansowego świadczeń zdrowotnych udzielonych pacjentom. W artykule pt. „Jakie błędy formalne w dokumentacji medycznej może poprawiać statystyk medyczny” (s. 4) znajdziesz odpowiedź na pytanie, czy od stat... »

Oddajemy w Twoje ręce numer specjalny poświęcony zagadnieniom e-zdrowia w praktyce placówek medycznych. Nie ulega wątpliwości, że jednym z ważniejszych elementów tego procesu jest wdrożenie elektronicznej dokumentacji medycznej. Nie stanie się to możliwe bez zastosowania standardu HL7 CDA. Produkcyjne wdrożenie elektronicznej dokumentacji medycznej na szerszą skalę wymaga jednak umiejętności projektowania własnych szablonów CDA na bazie szablonów krajowych. W numerze podpowiadamy, na co zwracać szczególną uwagę. Przyglądamy się także planom pilotażu centralnej e-rejestracji. Dostęp do e-rejestracji do konkretnego specjalisty będzie zapewniać e-skierowanie, a podstawowym medium do umawiania stanie się Internetowe Konto Pacjenta. Pacjent będzie mógł, wykorzystawszy geolokalizację, ... »

Prowadzenie dokumentacji medycznej i udostępnianie jej na żądanie pacjenta jest obowiązkiem każdego, kto udziela świadczeń zdrowotnych. Bez wyjątków. Nie ma znaczenia, czy chodzi o duży szpital, czy mały, prywatny gabinet lekarski ani czy świadczenia są finansowane przez NFZ, czy komercyjne. Dla większości Czytelników te zagadnienia są truizmem. Niemniej jednak ciągle spotykamy się z przypadkami, w których pacjenci nie mogą zrealizować swoich uprawnień do dostępu do dokumentacji medycznej. Dlatego w artykule pt. „Czy lekarz prowadzący prywatny gabinet lekarski ma prawo do nieudostępniania dokumentacji” (s. 4) przypominamy, jakie masz prawa i obowiązki związane z udostępnianiem dokumentacji medycznej. W świetle wojny w Ukrainie ważnym tematem jest leczenie obywateli z Ukrainy. Specu... »

Kolejny krok w stronę informatyzacji w ochronie zdrowia za nami, gdyż aplikację Gabinet.gov wyposażono w nową funkcjonalność. Obecnie można już elektronicznie rejestrować szczepienia za pomocą e-Karty Szczepień. Nie jest jednak ona obowiązkowa. O szczegółach tego rozwiązania piszemy w artykule pt. „Od 1 marca nowa funkcjonalność w aplikacji Gabinet.gov – wyjaśniamy, jak wypełniać e-Kartę Szczepień” (s. 6). Ponadto w celu usprawnienia komunikacji z pacjentami z Ukrainy dla polskich lekarzy stworzono słowniki i podstawowe dokumenty medyczne w języku ukraińsko-polskim. Jednym z takich dokumentów jest Karta wywiadu. Więcej na ten temat dowiesz się z artykułu pt. „Pacjent z Ukrainy. Jak wypełniać Medyczną kartę wywiadu pacjenta” (s. 8). Oczywiste jest, że przy przyjęciu pacjenta do pl... »

Teleporady usprawniły udzielanie świadczeń przede wszystkim tam, gdzie do realizacji porady wystarczają przeprowadzenie badania podmiotowego i analiza dokumentacji medycznej. Niekiedy jednak do postawienia diagnozy konieczne jest obejrzenie pacjenta, osłuchanie go i poddanie badaniu palpacyjnemu. W związku z tym z artykułu pt. „Czy lekarz rodzinny w czasie teleporady może poprosić o dokumentację fotograficzną znamion na ciele” (s. 4) dowiesz się, czy lekarz może posiłkować się takimi środkami badania pacjenta. Z pewnością świadczenia telemedyczne na stałe zagościły już w podmiotach leczniczych i nikt nie ma wątpliwości, czy leczenie pacjenta na odległość jest dopuszczalne i będzie finansowane przez NFZ. Dyskusje toczą się natomiast wokół tego, w jaki sposób zorganizować opiekę zdal... »

Oddajemy w Twoje ręce numer specjalny poświęcony bezpieczeństwu danych cyfrowych w elektronicznej dokumentacji medycznej. Nie ulega wątpliwości, każdy podmiot leczniczy, udzielając pacjentom świadczeń zdrowotnych, musi czasem skorzystać z usług innych podmiotów, przekazując im dane osobowe pacjentów znajdujące się w dokumentacji medycznej. W numerze analizujemy, co jest podstawą do przekazywania sobie tych danych osobowych. Podpowiadamy także, jakie standardy stosować, wymieniając wybrane dokumenty w systemie P1 i we własnych systemach informatycznych. Określa je Polska Implementacja Krajowa HL7 CDA, której warto bliżej się przyjrzeć. Kolejno analizujemy, co należy rozumieć przez regularne testowanie, mierzenie i ocenianie skuteczności środków technicznych i organizacyjnych, kt... »

Lekarz, choćby najbardziej doświadczony i dysponujący gruntowną wiedzą z zakresu kilku specjalizacji, nie zawsze jest w stanie samodzielnie postawić diagnozę i dobrać właściwe postępowanie terapeutyczne. Najczęściej korzysta ze specjalistycznej – niedostępnej w gabinecie lekarskim – diagnostyki, rehabilitacji lub zasięga konsultacji specjalistów z innych dziedzin medycyny. W tych celach wystawia pacjentowi skierowanie. Wskazówki dotyczące tej dokumentacji prezentujemy w artykule pt. „Co musisz wiedzieć o wystawianiu skierowań – podstawowe zasady” . Dokumentacja medyczna zawiera wiele szczegółowych informacji dotyczących pacjenta – jego stanu zdrowia, przebytych chorób czy udzielonych świadczeń zdrowotnych. Są to informacje wrażliwe i poddane szczególnej ochronie prawnej. Czy to jed... »

Do konsultacji trafił projekt nowelizacji rozporządzenia w sprawie szczegółowego zakresu danych zdarzenia medycznego przetwarzanego w systemie informacji oraz sposobu i terminów przekazywania tych danych do Systemu Informacji Medycznej. Nowym obowiązkiem placówek medycznych miałoby być przekazanie do SIM informacji o ciąży pacjentki. Pomysł wzbudził wiele kontrowersji nie tylko w środowisku lekarskim. Pojawił się także w momencie sporu politycznego dotyczącego możliwości przerwania ciąży i powiązano go z innymi działaniami rządu w tej sprawie. Więcej na temat proponowanych zmian piszemy w artykule pt. „Przekazywanie informacji o ciąży pacjentki do SIM – kontrowersyjny projekt resortu zdrowia” (s. 3). Wraz z wprowadzeniem systemów teleinformatycznych pojawiają się pytania dotyczące ... »

Obowiązek prowadzenia elektronicznej dokumentacji medycznej (EDM) i umożliwiania jej wymiany między placówkami obowiązuje od 1 lipca 2021 r. Podczas wprowadzania nowych rozwiązań informatycznych w każdej placówce medycznej mogą wystąpić różnego rodzaju trudności zaburzające tryb pracy całego podmiotu leczniczego. Dlatego działania związane z wdrożeniem EDM należy podjąć odpowiednio wcześniej. Z artykułu pt. „Jak poprawić proces tworzenia EDM i wymiany danych raportowanych w placówce medycznej” (s. 8) dowiesz się, jak bezproblemowo przystąpić do tego procesu.Podmiot leczniczy musi dołożyć należytej staranności, by nie doszło do utraty kontroli nad dokumentacją medyczną. Sprawa stała się przedmiotem sporu sądowego przed NSA (sygn. akt II OSK 69/18), z którego płyną ważne wnioski dla za... »

Oddajemy w Twoje ręce numer specjalny poświęcony udostępnianiu dokumentacji medycznej. Nie ulega wątpliwości, że charakter danych zawartych w dokumentacji medycznej jest szczególny. Dlatego dostęp do niej mają przede wszystkim pacjent, osoba upoważniona i jednostki świadczące usługi medyczne. Bardziej złożone jest prawo dostępu do dokumentacji medycznej na podstawie upoważnienia pacjenta. Może być ono udzielone dowolnej osobie. Problematyczne może być np. wykazanie prawdziwości podpisu pacjenta. Zdarza się też, że niesłusznie zawęża się krąg osób, którym pacjent może udzielić upoważnienia. Przepisy nie przesądzają, że mają być to np. wyłącznie osoby z rodziny. Odrębną kwestią jest udostępnianie dokumentacji medycznej policji czy firmom ubezpieczeniowym – tutaj niezbędna jest zn... »